کد مطلب:276433 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:116
کرم آن حضرت
دوست داشتن افراد كریم، در نهاد انسان ها نهفته و با فطرت آن ها آمیخته است، و خردمندان بر رجحان بلكه لزوم دعا كردن كریم متّفق و متّحدند.
فرق بین سخی و كریم این است كه سخی بعد از درخواست از او، چیزی می بخشد، ولی كریم پیش از درخواست می بخشد كه در احوالات حضرت امام حسن علیه السلام آمده كه یكی از اعراب به خدمت آن حضرت آمد، هنوز هیچ سخنی بر زبان نیاورده امام مجتبی علیه السلام فرمود: هرچه در خزانه هست به او بدهید. بیست هزار دینار (یا درهم) در آن بود، آن ها را به آن شخص داد، آن اعرابی عرضه داشت: ای مولای من نگذاشتی حاجت خودم را بگویم
[ صفحه 329]
و مدح تو را بر زبان آورم؟ امام حسن علیه السلام این ابیات را بر او خواند:
نَحْنُ أُناسٌ نَوالُنا خَضِلٌ
یَرْتَعُ فِیهِ الرِّجالُ وَالأَمَلُ
تَجُودُ قَبْلَ السُّؤالِ أَنْفُسَنا
خَوْفاً عَلی مآءِ وَجْهِ مَنْ یَسَلُّ
لَوْ عَلِمَ البَحْرُ فَضْلَ نائِلِنا
لَفاضَ مِنْ بَعْدِ فَیْضِهِ خَجِلٌ
ما مردمانی هستیم كه بخششمان با خرّمی و طراوت است؛ كه مردان و آرزوهای افراد از آن برخوردار می باشند.
پیش از آن كه از ما درخواستی شود می بخشیم؛ تا مبادا آبروی سؤال كننده برود.
اگر دریا بازمانده بخشندگی ما را بداند؛ از پس امواج پرتلاطمش خجالت و شرم جاری می سازد.
و احادیثی كه بر كمال این صفت در حضرت قائم علیه السلام دلالت می كند بسیار است، چه احادیثی كه به لفظ عام آمده یا در خصوص آن حضرت وارد شده باشد، از جمله این كه امام هر عصر، كریم ترین و سخاوتمندترین افراد زمان است، و این كه خُلق و خوی امام قائم علیه السلام، خُلق و خوی پیغمبرصلی الله علیه وآله است و این كه آن حضرت خمس چیزهایی كه در دست مخالفان است - از غنایم و امثال این ها، در صورتی كه از مخالفین خریداری شود - برای مؤمنین حلال و مباح گردانیده است تا ولادت و اموالشان پاكیزه گردد.
و در بحار از امام ابوجعفر باقرعلیه السلام آمده كه: چون حضرت قائم علیه السلام بپاخیزد و به كوفه وارد شود، خداوند متعال از پشت كوفه هفتاد هزار صدّیق برانگیزد كه از یاران آن حضرت باشند، و سرزمین های فتح شده عراق را به اهلش - كه آن ها هستند - بازگرداند و در سال دوبار به مردم عطایایی می دهد، و هر ماه دو نوع روزی به آنان می بخشد و میان مردم به مساوات عطا می كند تا این كه نیازمند به زكات نخواهی یافت، كسانی كه زكات برعهده دارند زكات خود را به نزد نیازمندان شیعیانش می آورند ولی آن ها نمی پذیرند، پس زكات ها را در كیسه ها قرار داده و به در خانه های آنان می برند ولی آن ها از خانه خارج شده می گویند: ما را نیازی به درهم های شما نیست.
(مجلسی گفته: حدیث ادامه دارد تا آن جا كه امام فرموده:) و اموال اهل دنیا نزدش جمع می شود، تمام اموال از درون و برون زمین، پس به مردم می فرماید: بیایید به سوی آنچه به
[ صفحه 330]
خاطرش رَحِم ها را قطع كردید و خون های حرام را ریختید و محرمات را مرتكب شدید، پس عطا و بخششی می نماید كه هیچ كس پیش از او انجام نداده باشد. [1] .
می گویم: در بحث سخاوت آن حضرت مطالب مناسبی گذشت.
فرق بین سخی و كریم این است كه سخی بعد از درخواست از او، چیزی می بخشد، ولی كریم پیش از درخواست می بخشد كه در احوالات حضرت امام حسن علیه السلام آمده كه یكی از اعراب به خدمت آن حضرت آمد، هنوز هیچ سخنی بر زبان نیاورده امام مجتبی علیه السلام فرمود: هرچه در خزانه هست به او بدهید. بیست هزار دینار (یا درهم) در آن بود، آن ها را به آن شخص داد، آن اعرابی عرضه داشت: ای مولای من نگذاشتی حاجت خودم را بگویم
[ صفحه 329]
و مدح تو را بر زبان آورم؟ امام حسن علیه السلام این ابیات را بر او خواند:
نَحْنُ أُناسٌ نَوالُنا خَضِلٌ
یَرْتَعُ فِیهِ الرِّجالُ وَالأَمَلُ
تَجُودُ قَبْلَ السُّؤالِ أَنْفُسَنا
خَوْفاً عَلی مآءِ وَجْهِ مَنْ یَسَلُّ
لَوْ عَلِمَ البَحْرُ فَضْلَ نائِلِنا
لَفاضَ مِنْ بَعْدِ فَیْضِهِ خَجِلٌ
ما مردمانی هستیم كه بخششمان با خرّمی و طراوت است؛ كه مردان و آرزوهای افراد از آن برخوردار می باشند.
پیش از آن كه از ما درخواستی شود می بخشیم؛ تا مبادا آبروی سؤال كننده برود.
اگر دریا بازمانده بخشندگی ما را بداند؛ از پس امواج پرتلاطمش خجالت و شرم جاری می سازد.
و احادیثی كه بر كمال این صفت در حضرت قائم علیه السلام دلالت می كند بسیار است، چه احادیثی كه به لفظ عام آمده یا در خصوص آن حضرت وارد شده باشد، از جمله این كه امام هر عصر، كریم ترین و سخاوتمندترین افراد زمان است، و این كه خُلق و خوی امام قائم علیه السلام، خُلق و خوی پیغمبرصلی الله علیه وآله است و این كه آن حضرت خمس چیزهایی كه در دست مخالفان است - از غنایم و امثال این ها، در صورتی كه از مخالفین خریداری شود - برای مؤمنین حلال و مباح گردانیده است تا ولادت و اموالشان پاكیزه گردد.
و در بحار از امام ابوجعفر باقرعلیه السلام آمده كه: چون حضرت قائم علیه السلام بپاخیزد و به كوفه وارد شود، خداوند متعال از پشت كوفه هفتاد هزار صدّیق برانگیزد كه از یاران آن حضرت باشند، و سرزمین های فتح شده عراق را به اهلش - كه آن ها هستند - بازگرداند و در سال دوبار به مردم عطایایی می دهد، و هر ماه دو نوع روزی به آنان می بخشد و میان مردم به مساوات عطا می كند تا این كه نیازمند به زكات نخواهی یافت، كسانی كه زكات برعهده دارند زكات خود را به نزد نیازمندان شیعیانش می آورند ولی آن ها نمی پذیرند، پس زكات ها را در كیسه ها قرار داده و به در خانه های آنان می برند ولی آن ها از خانه خارج شده می گویند: ما را نیازی به درهم های شما نیست.
(مجلسی گفته: حدیث ادامه دارد تا آن جا كه امام فرموده:) و اموال اهل دنیا نزدش جمع می شود، تمام اموال از درون و برون زمین، پس به مردم می فرماید: بیایید به سوی آنچه به
[ صفحه 330]
خاطرش رَحِم ها را قطع كردید و خون های حرام را ریختید و محرمات را مرتكب شدید، پس عطا و بخششی می نماید كه هیچ كس پیش از او انجام نداده باشد. [1] .
می گویم: در بحث سخاوت آن حضرت مطالب مناسبی گذشت.
[1] بحار الانوار: 390:52.